Kars Peynir Müzesi Projesi, 2020 yılında dönemin Kars Valisi Türker Öksüz tarafından başlatılmış olup bizzat takibi ve değerlendirmeleri neticesinde projelendirilmiş, atıl durumdaki tarihi Süvari (Dere) Tabya Binası restore edilerek turizme kazandırılmış ve 250m2lik müze mağazası ile birlikte yaklaşık 5000m2lik etkinlik alanına sahiptir ve bu özelliği ile “Dünya’nın en büyük peynir müzesi”dir.

Sulanabilir tarım arazileri, geniş mera ve çayırları ile tarım ve hayvancılık konusunda büyük bir potansiyele sahip olan ilimizin hayvan varlığı ile de Türkiye ekonomisindeki yeri farklıdır. Yılda 650 bin ton civarında süt üretimi gerçekleşirken bunun 280 bin tonu kaşar peyniri, 180 bin tonu gravyer peyniri üretimine aktarılmaktadır. Otuzdan fazla peynir çeşidiyle “Dünyanın 18. Peynir Rotası” olarak tescillenen şehrimizin rota noktası olan Peynir Müzesinde, Kars’ta üretilen başta Gravyer Peyniri olmak üzere Karın Kaymağı, Çeçil Peyniri, Kars Yağlı Tulumu, Kaşar Loru, Türkmen Saçak Peyniri, Kaşar Örgüsü, Deve Dili ve 2016 yılından beri Coğrafi İşaret ile tescillenmiş Kars Kaşarı’nın imalat serüveni sergilenmektedir. Ayrıca, Türkiye’nin en uzun süreli yayla hayvancılığının yapıldığı ilimizdeki yaylalarımızda yetişen endemik bitki bölümümüz, bu bitkilerle yetişen hayvan ırklarımızın sergilendiği “ahır” bölümümüz, peynirlerle yapılan farklı lezzetlerin tariflerinin verildiği bölüm, ile idari müze mağazasında atölye bölümü, peynir satış reyonu ve kafeterya yer almaktadır.

2022 yılının mart ayında ziyarete açılan ve Türkiye’nin ilk tematik peynir müzesi olan Kars Peynir Müzesi’nin kuruluşunun temel amacı, bölgenin yöresel süt ürünlerinin tanıtımını sağlamak, ticari değerini arttırmak ve bu ürünlerin markalaşma süreçlerine katkı sağlamaktır. Bölgenin ana geçim kaynağı olan hayvancılığın temel çıktısı olan süt ve süt ürünleri geçmişten günümüze bölgede önemini korumaktadır. Yüzyıllardır devam eden bu serüvenin gelen turistlere aktarılması ve bölgenin süt ürünlerinin tanıtımıyla yöresel ürünlerin potansiyelinden faydalanılması bölgesel kalkınma açısından son derece önemli bir konudur. Kars Peynir Müzesi’nin gerçekleştirilmesi ile Kars ilinde üretilen peynirlerin markalaşmasına katkı sunulması, Kars’a gelen turistlerin konaklama sürelerinin ve yapabilecekleri aktivite sayısının arttırılması hedeflenmiştir. İlimiz için yeni bir turizm destinasyonu olarak açıldığı ilk günden itibaren yaklaşık 350 bine yakın yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği müzemiz, hem tarihimizi hem de kültürümüzü tanıtarak geleceğe ışık tutmaktadır.